Audyt energetyczny to analiza stanu budynku pod kątem możliwości zminimalizowania zużycia energii.
Dokument określa zakres oraz parametry techniczne i ekonomiczne przedsięwzięcia termomodernizacyjnego, ze wskazaniem rozwiązania optymalnego, w szczególności z punktu widzenia kosztów realizacji tego przedsięwzięcia oraz oszczędności energii.
Audyt powinien być wykonany zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 17 marca 2009 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy audytu energetycznego oraz części audytu remontowego, wzorów kart audytów, a także algorytmu oceny opłacalności przedsięwzięcia termomodernizacyjnego.
Audyt energetyczny ma być pomocą podczas przeprowadzania przedsięwzięcia termomodernizacyjnego. Dostarcza nam m.in. odpowiedzi na pytania:
- Które elementy i systemy budynku modernizować?
- Ile będzie kosztowała każda modernizacja?
- Ile zaoszczędzimy rocznie – energii, kosztów?
- Która modernizacja najszybciej się zwróci?
- Który wariant inwestycji najlepiej wybrać?
- Jakie i jakiej mocy źródło zainstalować po modernizacji?
Niezależnie od poziomu dofinansowania (czyli Części Programu) można uzyskać dofinansowanie do 100% kosztów netto audytu ale nie więcej jak 1 200 zł.
Ważne jest, aby audyty energetyczne w ramach programu Czyste Powietrze były sporządzane przez osoby posiadające wiedzę oraz doświadczenie zawodowe niezbędne do ich wykonania. Ustawodawca nie nakłada żadnych ograniczeń w zakresie wykonawstwa audytów. Wnioskodawcy programu mogą skorzystać z ogólnodostępnych list audytorów energetycznych np. Zrzeszenia Audytorów Energetycznych (ZAE), Stowarzyszenia Certyfikatów I Audytorów Energetycznych (SCiAE), Krajowej Agencji Poszanowania Energii (KAPE), Narodowej Agencji Poszanowania Energii (NAPE) jak również z listy audytorów na platformie ekspertów efektywności energetycznej https://www.peee.gov.pl/pl.
Audyt energetyczny może wykonać każdy kto posiada odpowiednią wiedzę, również dla swojego budynku, nie stanowi on jednak wtedy kosztu kwalifikowalnego w ramach Programu (ze względu na wykonanie siłami własnymi beneficjenta).
Audyt energetyczny jest obligatoryjny w przypadku kompleksowej termomodernizacji. Dla pozostałych przedsięwzięć nie jest on wymagany, aby otrzymać dofinansowanie, natomiast można go również wykonać i będzie stanowił koszt kwalifikowany pod warunkiem:
- sporządzenia Dokumentu podsumowującego audyt energetyczny na obowiązującym w ramach Programu wzorze oraz
- zakres prac dla wybranego wariantu wynikającego z audytu energetycznego zostanie zrealizowany w ramach złożonego wniosku o dofinansowanie, nie później niż do dnia zakończenia realizacji wnioskowanego przedsięwzięcia.
W przypadku niezrealizowania całego zakresu wskazanego w audycie, koszt audytu nie będzie podlegał dofinansowaniu.
Natomiast w celu zakwalifikowania przedsięwzięcia jako kompleksowej termomodernizacji należy wykazać dodatkowo osiągnięcie co najmniej jednego wskaźnika kompleksowej termomodernizacji (na podstawie sporządzonego audytu energetycznego):
a) zmniejszenie zapotrzebowania na energię użytkową do 80 kWh/(m2*rok) lub
b) zmniejszenie zapotrzebowania na energię użytkową o minimum 40%.
Audyt energetyczny wskazuje optymalny zakres prac do wykonania, aby spełnione były wymogi techniczne. Dotyczy to również ocieplenia. Analizowane są różne grubości, a do realizacji wskazywana jest ta, która zapewnia spełnienie wymogów technicznych i jest najbardziej opłacalna ekonomicznie. Niezasadne wydaje się w związku z powyższym stosowanie większej grubości lub innego materiału izolacyjnego do ocieplenia, które są niezgodne z audytem. Inwestor, na etapie tworzenia audytu powinien współpracować z audytorem. W przypadku konieczności zmian w trakcie realizacji przedsięwzięcia możliwa jest aktualizacja audytu, którą należy uwzględnić w zaktualizowanym Dokumencie podsumowującym audyt energetyczny.
Nie, w ramach programu Czyste Powietrze wykonuje się tylko jeden raz audyt energetyczny przed realizacją przedsięwzięcia. Ważne, aby zakres prac dla wybranego wariantu wynikającego z audytu energetycznego został zrealizowany nie później niż do dnia zakończenia realizacji wnioskowanego przedsięwzięcia.
Właściciel/współwłaściciel wydzielonego w budynku jednorodzinnym lokalu mieszkalnego z wyodrębnioną księgą wieczystą może wnioskować o dofinansowanie przedsięwzięcia z kompleksową termomodernizacją, jeżeli spełnione zostaną łącznie warunki wskazane w ust. 9.2.2 pkt 3 programu priorytetowego „Czyste powietrze”. Audyt energetyczny musi dotyczyć lokalu, objętego wnioskiem o dofinansowanie. Tylko taki audyt energetyczny może być podstawą do uzyskania dotacji przewidzianej dla przedsięwzięć z kompleksową termomodernizacją i stanowić koszt kwalifikowanych przedsięwzięcia.
Umiejscowienie wydzielonego lokalu mieszkalnego w bryle budynku jednorodzinnego może być bardzo różne, w związku z tym to audytor przygotowujący audyt energetyczny podejmuje decyzję odnośnie możliwego do wykonania zakresu prac. Zakres prac musi być możliwy i zasadny z punktu widzenia techniczno-ekonomicznego do wykonania.
Rolą audytora energetycznego jest ocenienie stanu faktycznego budynku. Jest to działanie, którego nie da się przeprowadzić w trakcie rozmowy telefonicznej lub analizując projekt budynku. Konieczna jest wizja lokalna! Często dochodzi do sytuacji, w których stan faktyczny ocenianego budynku odbiega od tego, co zawarte zostało w projekcie budowlanym. Jest to po pierwsze efekt zmian wprowadzanych w trakcie budowy, po drugie adaptacje wprowadzane przez użytkowników w trakcie eksploatacji budynku. Przykładów jest wiele, począwszy od wymiany stolarki okiennej i drzwiowej, aż do zmiany projektowanej funkcji pomieszczeń. Dlatego właśnie audytor powinien osobiście dokonać oględzin obiektu i przeprowadzić rozmowy z inwestorem. Jeżeli ktoś proponuje wykonanie audytu, wyłącznie na podstawie informacji uzyskanych telefonicznie lub mailowo, warto zastanowić się nad rzetelnością przeprowadzonych obliczeń i wiarygodnością planowanych efektów w audycie.
Audyt energetyczny musi spełniać wymogi określone Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 17 marca 2009 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy audytu energetycznego oraz części audytu remontowego, wzorów kart audytów, a także algorytmu oceny opłacalności przedsięwzięcia termomodernizacyjnego (Dz.U. nr 43 z dn.18.03.2009 r., poz. 346 z późn. zm.)
Audyt energetyczny nie jest załącznikiem do wniosku o płatność. Oryginalny pełny audyt energetyczny musi być w posiadaniu beneficjenta do końca okresu trwałości przedsięwzięcia i udostępniony w przypadku kontroli. Do wniosku o płatność musi został dołączony Dokument podsumowujący audyt energetyczny – jest to dokument sporządzany na wzorze obowiązującym w programie, który przygotowuje i podpisuje audytor na podstawie sporządzonego pełnego audytu energetycznego.